mandag 31. oktober 2016

Barndomstankar

Då eg var liten var verda full av trollmenn og drakar. I skogen fanst det troll og vetter, og i det kvite huset budde det spøkjelse. I den litle glipa i berget fann me huleteikningar og beinrester, og trerøtene som gjekk langs jorda var leidningar i romskipet me brukte for å dra på oppdagingsferder.

Eg drøymde om å vere arkeolog, eller kanskje journalist. Sjølv om det eg assosierte med journalistikk hadde eigentleg meir å gjere med å vere som Tintin og reise rundt i sjøfly med ein liten kvit hund og løyse mysterium.

Eg lengta etter havet. Ikkje fjorden som skein i sola nedanfor huset vårt, sjølv om den var fin i seg sjølv og perfekt å bade i til eg fekk rosinfingrar. (Eg nekta for at eg var kald sjølv om leppene var blå.) Eg lengta etter det opne havet, med sjørøverskip der langsidene var dekka av kanoner og piratane ombord var snille som faren til Pippi og kunne lage skipsbuffet.

Eg ville byggje trehytter og luftskip, og fly på rosa skyer. Eg skulle redde verda med å vere snill og hjelpsam og bake kake til alle...

Eg har kanskje ikkje alle dei same ideane lenger, og den praktiske og rasjonelle sida av hjernen min veit at det meste i livet er komplisert, men det er fint å kunne sjå tilbake på kven ein har vore, kven ein er no og korleis tankane og kjenslene har utvikla seg gjennom åra. Dessutan kan eg framleis skimte drakar og sjørøverskip - om eg ser nøye nok etter - og eg trur framleis at ein kan redde verda (i alle fall bitte litt) med å vere snill og hjelpsam og bake kake til alle.


torsdag 25. august 2016

Gøymeleiken

Du står i eit hjørne og øver deg på det stiligaste trikset ditt. Når du lukkar auga er det som om du forsvinn inn i veggen. Du høyrer alt og ser alt, og ingen veit at du er der. Bak dei tunge, mørke gardinene ser du alle bilane som køyrer opp til huset. Det er så mange bilar at dei tar opp heile gata og du lurer på om naboane kjem til å klage. Kan naboar verkeleg klage på ein dag som denne?

Du er glad for at det er sol. Du vil at alle skal forbinde denne dagen med sol og varme. Ein slik varme som omfamnar dei og gjer at dei føler seg trygge.

Huset byrjar å fylle seg opp av slektningar som ikkje har sett deg sidan konfirmasjonen din - eller kanskje det var dåpen - og vener som drakk øl med deg sist helg. Du lurer på om det er nok mat. Folk reagerer så ulikt på ting som dette. Nokon klarer ikkje å slutte å ete, medan andre ser ut som dei lever på vatnet dei sjølv produserer.

Du føler at du burde hjelpe til, men det er så fint å stå stille i hjørnet og berre observere alt. Det er som om du ser livet ditt frå eit nytt perspektiv. Alt verkar så enkelt. Kva var det eigentleg du var redd for?

Seremonien skal til å starte. Mora di kjem ned trappa. Det er tydeleg at ho har det vondt, men heldigvis kan ho halde bror din i handa. Når ho står på podiet kan du nesten nå henne.

Ho byrjar å tale til dei som er der og du vil ikkje gøyme deg lenger no. Du har lurt dei lenge nok. Det er på tide å kome fram og overraske dei. Dei kjem til å verte så utruleg imponert når du plutseleg dukkar opp ved sida av mora di. Ho klarer ikkje å snakke meir fordi tårene tar overhand, så no er det din tur. No skal du ta over. Du må berre kome fram.

mandag 20. juni 2016

Mjøl og margarin og vatn

Du står på kjøkenet med hendene djupt planta i ei blanding av mjøl og margarin og vatn. Du står der og jobbar med deigen til han samlar seg til ein klump du kan forme til kva du vil.

Du veit det ikkje, men du har stått der i fleire timar.

Når du ser ut vindauget kan du sjå gata du bur i. Du kan sjå graset spire hjå Haraldsen og du kan sjå korleis epletreet til gamle fru Frægdal har byrja å ta over heile hagen hennar. Dersom du tar på deg brillene dine og konsentrerer deg, kan du telje kvar murstein på terrassen til Henrik. Om du snur deg litt mot venstre, kan du skimte korleis solstrålene skaper regnbogar i oljesølet til herr Kristiansen fordi han insisterer på å mekke på veteranbilen sin kvar søndag.

Hadde du fylgt godt nok med, hadde du oppdaga kor lang tid Stian bruker på å gå frå parkeringsplassen til huset sitt same kva vêr det er. Kanskje du hadde lagt merke til korleis han prøver å møte blikket ditt.

Men du står med nevane dine djupt planta i ei blanding av mjøl og margarin og vatn, og ser på barna som leikar i sandkassen medan paideigen stadig vert saltare.

tirsdag 9. februar 2016

Ditt livs rolle

Eg ser deg bak sceneteppet. Ser skoa dine som trippar medan du gjer deg klar til å møte publikum. Møte den forventningsfulle stilla. Møte meg.

Du er så vakker der oppe. Så full av liv.

Eg trur du liker deg best som andre menneske. Det er nærmast som om du distanserer deg frå deg sjølv i alt du gjer. Kanskje det er difor eg vert både glad og trist av å sjå deg der oppe. Du er vakker, men du er fortapt.

Eg ser deg etter framsyninga. Du står i eit hjørne i foajeen og snakkar med menn som aldri har gått på teater før, men som meiner at du er den beste skodespelaren dei har sett. Mannen i dress og slips gir deg ein bukett med solsikker. Hadde me kjent kvarandre, hadde eg gitt deg solsikker kvar dag. Og roser. Og tulipanar. Og dei små, kvite blomane som alltid ser så uskyldige ut. Eg hugsar ikkje kva dei heiter, men eg trur du hadde likt dei.

Jordkloten roterer saktare når du er i rommet. Støvkorn dansar kring kroppen din og lengtar etter å klamre seg fast til deg. Vere med deg heim.

Eg har tenkt på å spørje om du vil ta ein kopp kaffi med meg ein dag. Tenkt kor fint det hadde vore å vakne opp ved sida av deg, ete frukost saman og dele avisa, men eg veit at me høyrer til i kvar vår verd.

Før eg legg meg kjøper eg billett til dei siste fire framsyningane. Finn ut kva sete som kan gi meg ei større verdsetjing av prestasjonen din, og planlegg kva eg skal ha på meg.

Og jorda roterer vidare.

fredag 5. februar 2016

Eg håper

Eg lurer på om havet gir meining for deg. Om du klarer å lene deg inn mot stormen og stole på at han tar i mot deg. At han tar vare på deg.

Eg lurer på om du stoler på verda. Ikkje på ein overdrive naiv måte, men på ein realistisk og vakker måte. Ein "alt i verda kan ikkje vere ille"-måte.

Det finst så utruleg mykje å gråte for. Det finst så utruleg mange å gråte for.

Eg håper me klarer å bruke tårene til noko godt. At me kan samle dei i små reagensrøyr og studere dei. Sjå kvarandre sine minne og forstå at dei me ser på fjernsynet kunne vore familien vår. At dei er familien vår.

Eg håper me klarer å finne stemmane våre.

Eg håper du stoler på verda.